Jak przygotować nebulizację - pierwsze kroki
- Przed pierwszym użyciem, wymyj i osusz nebulizator zgodnie z instrukcją producenta
- Napełnij nebulizator (wewnętrzny kubek) lekiem lub jego roztworem, zgodnie z zaleceniami lekarza
- Uruchom kompresor, ustnik obejmij ustami i spokojnie oddychaj, tak by wytworzony aerozol mógł dotrzeć do dróg oddechowych
Dla kogo maska dla kogo ustnik?
Jeżeli pacjentem jest dziecko w wieku poniżej 3 roku życia możesz użyć pediatrycznej maski nebulizacyjnej. Maseczka musi szczelnie przylegać do twarzy i obejmować usta oraz nos dziecka w chwili kiedy uruchomiony jest kompresor i nebulizator wytwarza aerozol leku.
Maski twarzowe do nebulizacji mogą być stosowane u dzieci do ok. 3 roku życia oraz u osób, które wymagają szczególnej opieki a nie są w stanie samodzielnie prowadzić nebulizacji np. osoby nieprzytomne z zachowanym spontanicznym oddechem (bez wspomagania przez respirator).
Ustnik ma zastosowanie u wszystkich innych osób czyli dzieci, młodzież i dorośli. Niedopuszczalne jest używanie maski przez dorosłych.
Ważne by maska twarzowa do nebulizacji spełniała następujące wymagania:
- wyprofilowany kształt i rozmiar dostosowany do twarzy
- brak otworów bocznych umożliwiających dostawanie się w trakcie nebulizacji „obcego” powietrza oraz umożliwiających wydostawanie się aerozolu na zewnątrz bez kontroli
- posiadające zawór umożliwiający swobodny wydech.
Niestety bardzo często producenci nebulizatorów w zestawie dają właśnie takie niewłaściwe maseczki. W takim wypadku należy osobno dokupić maseczki spełniające wszelkie wymagania dotyczące prawidłowo/bezpiecznie prowadzonej nebulizacji.
Jak przygotować inhalację?
Technika przygotowywania inhalacji nie jest skomplikowana, jednak jak każde działanie medyczne wymaga uszanowania pewnych zasad i reguł.
Przygotowanie sprzętu oraz roztworu do nebulizacji wymaga zachowania elementarnej higieny.
Dokładne umycie rąk, a w przypadku osób z mukowiscydozą mycie i dezynfekcja rąk jest pierwszym krokiem w przygotowywaniu inhalacji. Czystymi rękoma wydobywamy sprzęt i układamy w miejscu dogodnym do jego montażu. Z miejsca przechowywania wydobywamy lek sprawdzając (pierwszy raz), czy jest to lek właściwy.
Sprawdzenie kompletności sprzętu oraz poprawności doboru leku.
Przy wykorzystaniu nowego, nieznanego sprzętu korzystamy z instrukcji obsługi w celu poprawnej identyfikacji i skompletowania części nebulizatora. Uważne sprawdzenie, czy nie brakuje żadnej niezbędnej części jest dobrym nawykiem również w przypadku rutynowego prowadzenia inhalacji.
Jak przygotować inhalację dla dolnych i górnych dróg oddechowych?
Uwaga: w nebulizatorze bardzo istotną rolę odrywają głowice rozpylające i/lub dławiki. Są to elementy drobne, łatwe do przeoczenia, jednak ich wykorzystanie jest bezwzględnie konieczne.
Dzięki nim aerozol ma właściwe rozmiary cząstek. Zmiana głowicy/dławika pozwala na zmianę MMAD aerozolu. Dzięki zmianie typu dławika Mogę Mój Aerozol Dopasować tak, by spełniał oczekiwania w zakresie poprawności penetracji aerozolu i planowanego miejsca (obszaru) docelowego. Innymi słowy, wpływamy na tym etapie na potencjalną wielkość depozycji leku. Bardzo dobrą zasadą obowiązującą w gabinetach zabiegowych jest reguła : Lek przed podaniem sprawdź 3 razy ! Zgodnie z nią sprawdzamy ponownie, czy lek przeznaczony do zabiegu jest właściwy.
Montaż elementów nebulizatora
Po dobraniu dławika nebulizator kompletujemy i montujemy zgodnie z instrukcją.
Szczelnie zamykamy (zakręcamy) nebulizator
W zależności od konstrukcji czynność tę wykonujemy przed lub po napełnieniu nebulizatora roztworem leku. Na zdjęciu widać, że montaż odbywa się przed napełnieniem zbiorniczka. Takie rozwiązanie konstrukcyjne urządzenia jest wygodne, ponadto nie ma ryzyka przypadkowego rozlania leku w czasie manipulacji.
Podłączanie drenu sprężonego powietrza
Kolejną czynnością jest połączenie wylotu sprężarki z nebulizatorem specjalnie do tego przystosowanym drenem, który będzie po włączeniu urządzenia doprowadzać sprężone powietrze. Jest to dobry moment do zastanowienia się i sprawdzenia, jak dużo powietrza sprężarka tłoczy w ciągu jednej minuty. Przez dobór sprzętu dostosowanego do możliwości poboru aerozolu przez dziecko mamy wpływ na wyeliminowanie strat aerozolu w fazie wdechowej.
Napełnienie nebulizatora roztworem leku.
Po ostatecznym upewnieniu się, że stosowany lek ma właściwa nazwę, termin przydatności do wykorzystania oraz zgodne z planowanym zabiegiem stężenie, napełniamy lekiem nebulizator. Zasadniczo nie rozcieńczamy leku. Sprawdzamy, czy napełnienie jest efektywne pamiętając o kluczowej roli przestrzeni martwej. Na tym etapie mamy wpływ na na wielkość dawki emitowanej.
Włączmy zasilanie i rozpoczynamy inhalację.
Tak szybko, jak to tylko jest możliwe korzystamy z ustnika. Wykonujemy spokojne oddechy a jeśli to możliwe - lekko je pogłębiamy. Zwracamy uwagę, by nie oddychać nosem. Jeśli pacjent lub dziecko mają tendencję do oddychania nosem - na czas zabiegu należny założyć na skrzydełka nosa miękki, ale skuteczny klips.
Jak przygotować inhalację dla niemowlęcia?
U niemowląt i małych dzieci może być niezbędne użycie maseczki nebulizacyjnej.
Na zdjęciu widać maseczkę o poprawnie dobranych cechach i rozmiarach: jest ona dobrze wyprofilowana w okolicach nosa, szczelnie przylega do twarzy oraz nie posiada żadnych otworów.
Przygotowanie sprzętu oraz roztworu do nebulizacji wymaga zachowania elementarnej higieny.
Dokładne umycie rąk, a w przypadku osób z mukowiscydozą mycie i dezynfekcja rąk jest pierwszym krokiem w przygotowywaniu inhalacji. Czystymi rękoma wydobywamy sprzęt i układamy w miejscu dogodnym do jego montażu. Z miejsca przechowywania wydobywamy lek sprawdzając (pierwszy raz), czy jest to lek właściwy.
Sprawdzenie kompletności sprzętu oraz poprawności doboru leku.
Przy wykorzystaniu nowego, nieznanego sprzętu korzystamy z instrukcji obsługi w celu poprawnej identyfikacji i skompletowania części nebulizatora. Uważne sprawdzenie, czy nie brakuje żadnej niezbędnej części jest dobrym nawykiem również w przypadku rutynowego prowadzenia inhalacji.
Jak przygotować inhalację dla dolnych i górnych dróg oddechowych?
Uwaga: w nebulizatorze bardzo istotną rolę odrywają głowice rozpylające i/lub dławiki. Są to elementy drobne, łatwe do przeoczenia, jednak ich wykorzystanie jest bezwzględnie konieczne.
Dzięki nim aerozol ma właściwe rozmiary cząstek. Zmiana głowicy/dławika pozwala na zmianę MMAD aerozolu. Dzięki zmianie typu dławika Mogę Mój Aerozol Dopasować tak, by spełniał oczekiwania w zakresie poprawności penetracji aerozolu i planowanego miejsca (obszaru) docelowego. Innymi słowy, wpływamy na tym etapie na potencjalną wielkość depozycji leku. Bardzo dobrą zasadą obowiązującą w gabinetach zabiegowych jest reguła : Lek przed podaniem sprawdź 3 razy ! Zgodnie z nią sprawdzamy ponownie, czy lek przeznaczony do zabiegu jest właściwy.
Montaż elementów nebulizatora
Po dobraniu dławika nebulizator kompletujemy i montujemy zgodnie z instrukcją.
Szczelnie zamykamy (zakręcamy) nebulizator
W zależności od konstrukcji czynność tę wykonujemy przed lub po napełnieniu nebulizatora roztworem leku. Na zdjęciu widać, że montaż odbywa się przed napełnieniem zbiorniczka. Takie rozwiązanie konstrukcyjne urządzenia jest wygodne, ponadto nie ma ryzyka przypadkowego rozlania leku w czasie manipulacji.
Podłączanie drenu sprężonego powietrza
Kolejną czynnością jest połączenie wylotu sprężarki z nebulizatorem specjalnie do tego przystosowanym drenem, który będzie po włączeniu urządzenia doprowadzać sprężone powietrze. Jest to dobry moment do zastanowienia się i sprawdzenia, jak dużo powietrza sprężarka tłoczy w ciągu jednej minuty. Przez dobór sprzętu dostosowanego do możliwości poboru aerozolu przez dziecko mamy wpływ na wyeliminowanie strat aerozolu w fazie wdechowej.
Napełnienie nebulizatora roztworem leku.
Po ostatecznym upewnieniu się, że stosowany lek ma właściwa nazwę, termin przydatności do wykorzystania oraz zgodne z planowanym zabiegiem stężenie, napełniamy lekiem nebulizator. Zasadniczo nie rozcieńczamy leku. Sprawdzamy, czy napełnienie jest efektywne pamiętając o kluczowej roli przestrzeni martwej. Na tym etapie mamy wpływ na na wielkość dawki emitowanej.
Włączmy zasilanie i rozpoczynamy inhalację.
Tak szybko, jak to tylko jest możliwe korzystamy z ustnika. Wykonujemy spokojne oddechy a jeśli to możliwe - lekko je pogłębiamy. Zwracamy uwagę, by nie oddychać nosem. Jeśli pacjent lub dziecko mają tendencję do oddychania nosem - na czas zabiegu należny założyć na skrzydełka nosa miękki, ale skuteczny klips.
Jak przygotować inhalację dla niemowlęcia?
U niemowląt i małych dzieci może być niezbędne użycie maseczki nebulizacyjnej.
Na zdjęciu widać maseczkę o poprawnie dobranych cechach i rozmiarach: jest ona dobrze wyprofilowana w okolicach nosa, szczelnie przylega do twarzy oraz nie posiada żadnych otworów.
Prawidłowe maseczki nebulizacyjne
- zawory wdechowe/wydechowe
- miękkie obrzeże zapewniające szczelność układu
- brak dodatkowych otworów
- niska objętość przestrzeni martwej
- rozmiar dostosowany do warunków anatomicznych
Niestety, z licznych powodów nebulizacja u niemowląt i małych dzieci prowadzona jest najczęściej nieprawidłowo. Stosowane maseczki nie posiadają elementarnych właściwości ani ie spełniają kluczowych warunków koniecznych do prowadzenia zabiegu w sposób racjonalny.
Otwór wentylacyjny A oraz jeszcze większym stopniu niedopasowane maski z otwartą pod broda dziecka szczeliną B sprawiają, że w czasie wdechu do płuc dostaje się głównie powietrze atmosferyczne a nie aerozol leczniczy. Poprawność wykonywania wdechów, szczelność układu ze szczególnym uwzględnieniem troskliwie dobranej właściwej maseczki są podstawowymi czynnikami wpływającymi na redukcje strat w fazie wdechowej.
Jak zakończyć inhalację i zadbać o inhalator?
Rozmontowanie sprzętu po zakończonej inhalacji.
Po zakończeniu zabiegu, w kolejności odwrotnej niż w przypadku montażu, rozłączamy poszczególne elementy nebulizatora i inhalatora. Płuczemy je pod bieżącą wodą zwracając szczególna uwagę, by przez przypadek nie zagubić drobnych części, takich jak głowice/dławiki. Płukanie winno być szczególnie staranne, dy do mycia nebulizatora zastosowano płyny zmieniające napięcie powierzchniowe (np. typowe płyny do mycia naczyń).
Sterylizacja sprzętu.
Ze względów higienicznych sprzęt winien być sterylizowany. Wyjątek stanowią nebulizatory jednorazowego użytku, które po jednorazowym wykorzystaniu winny być utylizowane. Sprzęt przeznaczony do sterylizacji posiada certyfikaty, w których podana jest dopuszczalna liczba cykli sterylizacji. Wiele instrukcji obsługi zawiera szczegółowe opisy zasad postępowania z nebulizatorem przy sterylizacji, na przykład przez wygotowanie go we wrzącej wodzie. Idealnie do tego celu nadaje się woda destylowana. Twardość wody podczas gotowania może być przyczyną osadzania się w drobnych szczelinach konstrukcyjnych nebulizatora kamienia, co ujemnie wpływa na jego parametry. Po przekroczeniu limitu cykli sterylizacji nebulizator należy wymienić na nowy egzemplarz a stary poddać utylizacji.
Osuszenie i przechowywanie sprzętu.
Przed schowaniem sprzętu, najlepiej w specjalnie do tego celu przeznaczonym pojemniku, części nebulizatora wyjęte ze sterylizacji starannie osuszamy.
Jak zakończyć inhalację i zadbać o inhalator?
Rozmontowanie sprzętu po zakończonej inhalacji.
Po zakończeniu zabiegu, w kolejności odwrotnej niż w przypadku montażu, rozłączamy poszczególne elementy nebulizatora i inhalatora. Płuczemy je pod bieżącą wodą zwracając szczególna uwagę, by przez przypadek nie zagubić drobnych części, takich jak głowice/dławiki. Płukanie winno być szczególnie staranne, dy do mycia nebulizatora zastosowano płyny zmieniające napięcie powierzchniowe (np. typowe płyny do mycia naczyń).
Sterylizacja sprzętu.
Ze względów higienicznych sprzęt winien być sterylizowany. Wyjątek stanowią nebulizatory jednorazowego użytku, które po jednorazowym wykorzystaniu winny być utylizowane. Sprzęt przeznaczony do sterylizacji posiada certyfikaty, w których podana jest dopuszczalna liczba cykli sterylizacji. Wiele instrukcji obsługi zawiera szczegółowe opisy zasad postępowania z nebulizatorem przy sterylizacji, na przykład przez wygotowanie go we wrzącej wodzie. Idealnie do tego celu nadaje się woda destylowana. Twardość wody podczas gotowania może być przyczyną osadzania się w drobnych szczelinach konstrukcyjnych nebulizatora kamienia, co ujemnie wpływa na jego parametry. Po przekroczeniu limitu cykli sterylizacji nebulizator należy wymienić na nowy egzemplarz a stary poddać utylizacji.
Osuszenie i przechowywanie sprzętu.
Przed schowaniem sprzętu, najlepiej w specjalnie do tego celu przeznaczonym pojemniku, części nebulizatora wyjęte ze sterylizacji starannie osuszamy.