Na co zwrócić uwagę myśląc o skutecznej nebulizacji
| zdobądź aktualną i praktyczną wiedzę o sprzęcie
|
poznaj proste i zrozumiałe przykłady praktyczne
Proste przykłady konkretnych rozwiązań to pomost między teorią a codzienna praktyką. Nebulizacja jest bardzo elastyczną metodą. Poznaj podstawowe strategie poprawnego przygotowania i prowadzenia inhalacji |
skorzystaj z pomocy podstawowych narzędzi
Nie musisz wykonywać skomplikowanych wyliczeń samodzielnie, większość potrzebnych danych znajdziesz w formie tabel lub prostych i łatwych w obsłudze narzędzi kalkulacyjnych |
Inhalacja na miarę – poświęć chwilę na poznanie podstaw.
Przed korzystaniem z portalu poświęconego praktycznym aspektom dostosowywania sposobu leczenia inhalacyjnego do indywidualnych potrzeb pacjenta warto poznać i zrozumieć podstawowe reguły i prawa, które rządzą tym typem terapii.
POZNAJMY PODSTAWOWE PRAWA INHALACJI
„Nie należy mnożyć bytów ponad potrzebę”, rzecze Libertus Frmondus. W opisie zjawisk należy dążyć do prostoty, wybierając takie wyjaśnienia, które opierają się na jak najmniejszej liczbie założeń i pojęć. W przypadku nebulizacji jest podobnie: nic nie dzieje się bez przyczyny ale jednocześnie przebieg zdarzeń i uprawdopodobniony efekt końcowy może być wyjaśniony w oparciu o przyczyny oczywiste i elementarne.
1. w czasie wydechu aerozol nie wnika do płuc
Jest to podstawowe prawo rządzące poprawnym myśleniem o inhalacji.
W czasie trwania wydechu cały produkowany aerozol jest bezpowrotnie tracony do otoczenia. Skoro jest tracony, to jasne jest, że nie może być jednocześnie wykorzystywany. Nigdy nie traktuj chmury aerozolu rozpylanej w trakcie wydechu w kategoriach rzeczywiście podawanego leku.
2. lek ani aerozol nie podlegają bilokacji
Nie jest możliwe, by ta sama substancja materialna zajmowała w tym samym czasie dwa różne miejsca w przestrzeni.
Jeżeli po zakończeniu zabiegu widzimy pozostałość roztworu leku w przestrzeni martwej (A) nebulizatora oznacza to po pierwsze, że ta objętość nie mogła jednocześnie znajdować się ani w emitowanym aerozolu (B). Po drugie, skoro lek jest w miejscu (A), to również nie ma prawa znajdować się jednocześnie w miejscu (C), czyli w organizmie chorego.
Jeśli w trakcie prowadzenia zabiegu widzimy chmurę aerozolu w powietrzu (B),to chmura ta nie ma prawa znajdować się w drogach oddechowych (C). Nigdy nie traktuj strat roztworu leku (pozostałość w fiolce, pozostałość w nebulizatorze) w kategoriach leku podawanego pacjentowi.
3. objętość większa nie mieści się w objętości mniejszej
Będziesz spotykać się, wybierać i obsługiwać różne inhalatory. Pamiętaj, że nebulizatory są to maszyny do “mieszania małej objętości płynu z dużą objętością powietrza”. Będą one pobierać w ciągu minuty tyle płynu, ile stanowi ich wydatek i mieszać go z powietrzem o objętości określonej ich przepływem.
Płuca pacjenta służą do pobierania pewnej określonej objętości powietrza i/lub aerozolu (czyli… też powietrza, ale z drobinami płynu) w trakcie każdego wdechu. Objętość ta jest znana jako objętość oddechowa TV i podobnie jak przepływ inhalatora jest możliwa do zmierzenia. Pamiętaj: nigdy nie próbuj wtłaczać do dróg oddechowych pacjenta objętości większej od tej, którą są one w stanie pomieścić.
Spójrz na rysunek: jeśli w czasie wdechu sprzęt produkuje 240 ml aerozolu – a tenże wdech jest wykonywany objętością 120 ml – nie jest możliwe pobranie objętości większej niż 120 ml aerozolu. Połowę aerozolu, czyli kolejne 120 ml zobaczysz jako “dymiąca chmurę” wokół twarzy dziecka nawet wtedy, gdy dokonuje wdechu. Pamiętasz o regule wykluczenia bilokacji? Jeśli widzisz aerozol na zewnątrz dróg oddechowych – nie masz prawa traktować go w kategorii leku skutecznie dostarczonego.
W odniesieniu do frakcji cząstek aerozolu można sparafrazować to prawo i wyrazić je słowami : cząstki o dużych średnicach nie dotrą do oskrzeli o małych średnicach.
4. w przymiarkach do inhalacji wolno myśleć i wolno używać 4 podstawowych działań arytmetycznych
Tak, to prawda! Lekarzowi, pielęgniarce, fizjoterapeucie czy opiekunowi chorego wolno jest myśleć krytycznie ! Wolno jest odejmować, dodawać, mnożyć i dzielić. Na przykład:
- jeśli nabierasz 2 ml roztworu o stężeniu 125µg/1ml wolno jest wymnożyć 125µg/1ml * 2 ml by uzyskać wynik, czy dawkę 250µg zawartą 2 ml roztworu
- jeśli po zakończeniu inhalacji w nebulizatorze zostało 0,5 ml, czyli 25% dawki używanej do zabiegu – wolno jest myśleć, że objętość ta nie została wyemitowana; masz ponadto prawo twierdzić, że wyemitowano jedynie 75% pierwotnej objętości , czyli 2 ml * 75% = 1,5 ml; nie pozwól wmówić sobie, że nie masz prawa skorzystać z proporcji : 125µg — 1 ml x — 1,5 ml x = 125µg/ml *1,5 ml / 1 ml x = 187,5 µg aby poznać wartość dawki wyemitowanej
- jeśli przypuszczasz, że chory wdychał tylko około 40% aerozolu oraz że 60% tracone było do otoczenia podczas gdy wykonywał wydechy masz prawo pomnożyć 187,5 µg * 40% by uzyskać orientację co do ewentualnej dawki dostarczanej, w tym przypadku 75 µg
- zdziwisz się być może, ale uwierz mi, że wolno lekarzowi, pielęgniarce, fizjoterapeucie czy opiekunowi chorego przyswoić pojęcie rozkładu masowego aerodynamicznych średnic cząstek aerozolu, poznać medianę takiego rozkładu oraz koncepcje frakcji respirabilnej i frakcji cząstek drobnych, ba, masz prawo odczytać te informacje z instrukcji obsługi inhalatora i wykorzystać je, na przykład sprawdzając, jaki procent dawki dostarczanej możesz uznać za zdeponowany w miejscu przeznaczenia.
Zapewniam: myślenie nie boli! Ostrzegam: jeśli utrwalisz nawyk myślenia w nebulizacji bardzo boleśnie zderzysz się z rzeczywistością GINA, GOLD-u, ulotek lekowych czy zaleceń eksperckich. Jest to cena, którą płacą wszyscy racjonalnie myślący ludzie w świecie ogólnikowych doktryn i abstrahujących od jakiejkolwiek konkretnej konotacji dogmatów terapii inhalacyjnej…
Gotowi do przymiarki? Zapraszam !
Poniżej znajdziesz pięć bloków tematycznych.
- Blok pierwszy zawiera wyjaśnienie kwestii: czy sposób oddychania ma znaczenie przy inhalacji, oraz odpowiedź na pytanie, co zyskujemy dzięki wiedzy o czasie wdechu i jego objętości. Znajdziesz w nim pomoce narzędzie, dzięki któremu stworzysz “wzorzec oddechowy” pacjenta. Zostanie on zapamiętany i wielokrotnie pojawi się jako Twoja notatka na innych stronach serwisu.
- Bok drugi poświęcony jest opisowi, w jaki sposób i jak znacznie wraz z narastaniem duszności zmieniają się warunki prowadzenia skutecznego zabiegu inhalacyjnego.
- W bloku trzecim znajdziesz przydatne informacje na temat inhalatorów wybranych spośród ponad 270 modeli dostępnych na naszym rynku.
- Blok czwarty poświęcono w całości problematyce doboru objętości aerozolu w stosunku do zdolności jego poboru.
- W bloku piątym zebrano kilka dodatkowych funkcjonalności przydatnych przy planowaniu inhalacji na miarę potrzeb i możliwości pacjenta